LỜI NGƯỜI XƯA: BÀI CA TÂM VÀ PHẬT

LỜI NGƯỜI XƯA:

BÀI CA TÂM VÀ PHẬT

TUỆ TRUNG THƯỢNG SĨ

 

Dịch âm:

“Phật Phật Phật bất khả kiến,

Tâm Tâm Tâm bất khả thuyết.

Nhược Tâm sinh thời thị Phật sinh,

Nhược Phật diệt thời thị Tâm diệt.

Diệt Tâm tồn Phật thị xứ vô

Diệt Phật tồn Tâm hà thời yết,

Dục tri Phật Tâm, sinh diệt Tâm,

Trực đãi đương lai Di Lặc quyết.

Tích vô Tâm,

Kim vô Phật;

Phàm, Thánh, Nhân, Thiên như điện phất.

Tâm thể, vô thị diệc vô phi.

Phật tính, phi hư hựu phi thực.

Hốt thời khởi (khỉ),

Hốt thời chỉ;

Vãng cổ lai kim đồ nghĩ nghĩ.

Khởi duy mai một tổ tông thừa,

Cánh khởi yêu ma tự gia tùy.

Dục cầu Tâm,

Hưu ngoại mịch;

Bản thể như như tự không tịch.

Niết bàn sinh tử mạn la lung.

Phiền não, bồ đề nhàn đối địch.

Tâm tức Phật,

Phật tức Tâm,

Diệu chỉ minh minh đạt cổ câm (kim).

Xuân lại tự thị xuân hoa tiếu,

Thu đáo vô phi thu thủy thâm.

Xả vọng tâm,

Thủ chân tính.

Tự nhân tầm ảnh nhi vong kính.

Khởi tri ảnh hiện kiến trung lai,

Bất giác vọng tòng chân lý bính.

Vọng lai, phi thực diệc phi hư.

Kính thụ, vô tà diệc vô chính.

Dã vô tội,

Dã vô phúc;

Thác tỷ ma-ni kiêm bạch ngọc.

Ngọc hữu hà hề, châu hữu loại,

Tính để vô hồng diệc vô lục.

Diệc vô đắc,

Diệc vô thất.

Tứ thập cửu lai thị thất thất.

Lục độ vạn hạnh hải thượng ba,

Tam độc cửu tình không lý nhật.

Mặc mặc mặc,

Trầm trầm trầm;

Vạn pháp chi tâm tức Phật tâm.

Phật tâm khước dữ ngã tâm hợp.

Pháp nhĩ như nhiên cắng cổ câm (kim).

Hành diệc thiền,

Tọa diệc thiền;

Nhất đóa hồng lô hỏa lý liên.

Một ý khí thời thêm ý khí,

Đắc an tiện xứ thả an tiên.

Di di di

Đốt đốt đốt;

Đại hải trung âu nhàn xuất một.

Chư hành vô thường nhất thiết không,

Hà xứ tiên sư mịch linh cốt.

Tinh tinh trước,

Trước tinh tinh;

Tứ lăng tạp địa vật khi khuynh.

A thùy ư thử tín đắc cập,

Cao bộ Tỳ-lư đính thượng hành.

Hát!

 

Huệ Chi dịch:

Phật! Phật! Phật! Không bóng hình (không thể thấy)

Tâm! Tâm! Tâm! ngoài ngôn thuyết.

Nếu Tâm sinh là Phật sinh,

Bằng Phật diệt ấy Tâm diệt.

Diệt Tâm còn Phật chuyện này không,

Diệt Phật còn Tâm, bao thuở hết.

Muốn biết Tâm Phật, Tâm sinh diệt

Hãy đợi về sau, Di Lặc quyết.

Trước không Tâm,

Nay không Phật;

Phàm, Thánh, Trời, Người như chớp giật.

Thể Tâm, không thị cũng không phi.

Tính Phật, chẳng hư cũng chẳng thật.

Bỗng vụt dấy,

Bỗng ngừng nhanh;

Nay lại, xưa qua luống quẩn quanh.

Đâu chỉ chôn vùi nếp tông tổ,

Còn gọi yêu ma về lộng hành.

Muốn tìm Tâm,

Ngoài chớ hỏi (chớ kiếm)

Thể tính lặng không, không biến đổi.

Niết bàn, sinh tử buộc ràng suông, 

Phiền não, Niết bàn, đối nghịch dối.

Lòng (tâm) là Phật,

Phật là lòng (tâm);

Diệu chỉ sáng thiêng kim cổ thông.

Xuân đến, tự nhiên hoa xuân nở,

Thu sang, đâu chẳng nước thu trong.

Bỏ vọng tâm,

Cầm chân tính;

Khác gì tìm bóng bỏ quên gương.

Nào biết gương kia lồng bóng nọ,

Không hay vọng vốn từ chân sanh.

Không thực không hư là vọng đó,

Chẳng tà, chẳng chánh, gương in hình.

Cũng không tội,

Cũng không phúc,

Lầm vì hạt trai cùng bạch ngọc.

Ngọc thì có vết, trai có tỳ,

Tính vốn không hồng, cũng không lục.

Cũng không được!

Cũng không mất!

Bảy bảy, bốn chín là đồng nhất

Muôn hạnh, sáu độ sóng trùng dương,

Ba độc, chín tình là vầng nhật.

Lắng! Lắng ! Lắng!

Trầm! Trầm! Trầm!

Tâm của muôn loài tức Phật Tâm.

Tâm Phật, tâm ta cùng khế hợp,

Pháp vẫn y nguyên suốt cổ kim.

Đi cũng thiền!

Ngồi cũng thiền!

Trong lò lửa đỏ một bông sen.

Ý khí mất đi thêm ý khí,

Được chốn ở yên hãy ở yên.

Chà! Chà! Chà!

Ối! Ối! Ối!

Bọt trong biển cả thấy chìm nổi.

Muôn pháp vô thường hết thảy không.

Linh cốt biết đâu tiên sư hỏi.

Tỉnh! Thức! Thức!

Thức! Tỉnh! Tỉnh!

Bàn chân dẫm đất đừng chống chếnh.

Ai người tin tưởng ở nơi đây.

Bước trên đầu Phật trèo trên đỉnh.

Hét!