THÁNH VƯƠNG TẤT ĐẠT ĐA XUẤT GIA (tt)

THÁNH VƯƠNG TẤT ĐẠT ĐA XUẤT GIA (tt)

                                                              

LÊ TƯ CHỈ

 

 

Tuổi 19 đảm nhiệm vương vị phải lập gia thất với Da Du Đà La (Yasodhara) để có một đích tôn là thâm ý hạn định của Tịnh Phạn Vương (Suddhodana) và để Thái tử không thể xuất gia, rời bỏ ngai vàng xã tắc, thân tộc Thích quyến mong manh hư huyễn xoay vòng. Hơn mười năm tạm hưởng những “hạnh phúc” gia đình, triều chính. Nhưng từ sang rằm tháng 6 năm ấy, Thái tử tân vương lãm du ngoài 3 cửa thành, gặp 3 cảnh động tâm (Samvega) sâu sắc: già, bệnh, chết ( do chư Thiên biến hiện) đã khiến Thái tử suy tư; chắc chắn chúng ta cũng sẽ già bệnh chết như thế. Làm sao tránh khỏi chúng được! Hồi cung, không du lãm nữa! Thái Tử nghiêm trang tự hỏi: Có con đường nào thoát khỏi chúng hay không?

Bốn tháng sau (sau cảnh chết ngày 6 tháng 2) cũng rằm tháng 6, Thái Tử tiếp tục du lãm thấy một sa môn (cũng do chư thiên biến hóa) an nhiên tĩnh tọa dưới một cội cây lớn. Tâm tư Thái tử bừng sang diệu kỳ về sự XUẤT GIA; về sự khổ đau của già bệnh chết, về sự trầm luân của sinh diệt diệt sinh… Ngay đêm hồi cung Ngài quyết định XUẤT GIA! Và cũng là lúc này, Hoàng hậu Da Du Đà La báo tin hạ sinh một Hoàng tử!

Thật hy hữu, từ một ý tưởng “xuất trần vi thượng sĩ” vừa phát khởi, đầy thử thách cho một ý chí đang muốn mưu cầu con đường thoát khổ tử sanh trong tâm tư sâu lắng của Thái tử, của Tân vương và bây giờ lại có thêm sự RÀNG BUỘC: Hoàng nhi LA HẦU LA (Rahula) vừa hiện hữu. Hạnh nguyện XUẤT GIA đã có đủ 3 yêu cầu trọng đại của vương phụ nay cảng thêm thôi thúc.

Tân vương TẤT ĐẠT ĐA bảo XA NẶC (Chanake) quan giữ ngựa thân tín: Đêm nay ta sẽ rời hoàng cung đi XUẤT GIA, hãy cho ta ngựa KIỀN TRẮC (Kandaka) ngay bây giờ. Nhớ kỹ là không để một ai hay biết việc này!”.

Xa Nặc chợt chấn động toàn thân, sợ hãi thưa với Thái tử: “Có biến động gì trong, ngoài thành, đương đêm mà Ngài vội ra đi?”

Hỡi Xa Nặc, ta nay sợ hãi các khổ bức não. Ngươi sao rõ được! Hãy nhanh chóng dẫn Kiền Trắc đến đây. Ta nay ở bên Phụ Vương tâm sinh ái kính như Người đã yêu thương, ta phải đáp trả ái kính. Người đã thương quý thân tộc, ta chẳng muốn bỏ dân tộc. ta chỉ lo sợ cái khổ não luôn bức bách của sang tử! Ngày nay muốn tìm giải thoát, đành tạm xa hình hài thân tộc. Mai sau nguyện cứu độ họ; không rời bỏ nữa khi ta đạt được sự giải thoát cho tất cả!

Nếu thế gia này không còn thô tướng thống khổ về già bệnh chết, không còn vì tánh khổ đau ái biệt ly, không có oán ghét, không khổ vô thường. Sinh trong nhân gian không có uế trược năm dục. Nếu được thế tâm ta mới an vui. Hiện tại chưa đạt tâm này, XUẤT GIA là điều tiên quyết! Ngươi chớ trái ý Ta!

Ngài chợt nghĩ nên xem mặt Hoàng Nhi. Bước nhẹ lại phòng, có ánh đèn mờ nhạt. Hoàng hậu đang choàng cánh tay trái của mình che khuất mặt Hoàng nhi, ngài không thấy được. “Thôi, mai sau khi thành bậc chánh Đẳng chánh Giác, trở về xem mặt lại cũng chưa muộn!”

Kiền Trắc cảm thọ được tâm hành Thái tử, liền đến gần, cất tiếng hí vang…

Tân vương (Thái tử) Tất Đạt Đa XUẤT GIA lúc nửa đêm ngày rằm tháng 6 âm lịch (Ấn Độ cũ), chư Thiên Tỳ Xá Ca, Ca Lâu La, Khẩn Na La, Ma Hầu La Giá… đồng cung tiễn, hiệp trợ mở nhẹ cửa thành, có Dạ Xoa Bát Túc trên hư không dung tay nâng 4 vó ngựa Kiền Trắc phi nhanh, vượt qua 3 xứ Sakya, Koliya và Malla cuối đêm ấy, đến bờ kia sông Anoma.

Thủ Đà hội chư thiên dùng thần lực ẩn mất tiếng kia, không cho nghe thấy, khỏi chướng ngại Chuyển Luân Thánh Vương TẤT ĐẠT ĐA XUẤT GIA. 

XA NHÀ THẾ GIAN

Kiền Trắc (Kandara), hãy giúp ta trong cuộc tạm chia ly này! Ta sẽ vui xuất thế lâu dài, hơn vui ở thế gian ngắn ngủi, vô minh, hư hoại! Ta muốn vì thế gian mà cầu giải thoát, an lạc, tịch tịnh vĩnh hằng!

Thái tử ngồi trên lưng Kiền Trắc, vô lượng Atula chúng, Ca lâu la, Khẩn na la, Ma hầu la già, Tỳ xá ca địa cùng chư Thiên… ào ạt theo sau Kiền Trắc mà đi; có nhiều Thiên tử xướng ngôn tán thán: “Nay Ngài muốn độ thoát vô lượng chúng sanh ở biển phiền não mà đi! Nguyện vô chướng ngại, Đại Thánh Thế Tôn, nay XUẤT GIA qua biển sanh tử!” Thái tử an nhiên mà đi đến cửa Tỳ gia la có Thiện nhân tướng Dạ xoa hợp với năm trăm Dạ xoa quyến thuộc đồng bảo nhau: Chúng ta vì Thái tử mà mở các cửa. Sau này Ngài chứng đắc Pháp vị Cam Lộ sẽ vì Trời, Người mà làm ĐẠI LỢI ÍCH!

Tuy thế, Dục giới Ma vương Ba tuần biết Thái tử xuất gia liền dùng thần thông làm nhiều tiếng động lớn; bầu trời mây đen dày đặc, sấm chớp liên hồi, nước đổ ầm ào thô bạo làm cát đá bay lăn bốn hướng, vây quanh Thái tử và nhiều núi đồi nham thạch phun trào cản trở lối đi.

Tịnh cư chư Thiên dùng thần thông thân thiện hòa giải được chúng, đẩy xua chúng ma Ba tuần bay xa, không cho làm chướng ngại XUẤT GIA của Thái tử.

Đứng ngoài thành Ca Tỳ La Vệ (Kapilavatthu), Thái tử Tân vương quay lại, cất tiếng Sư tử hống: “Ta nay, thà vứt bỏ thân mình, roi xuống vách đá lớn, uống các thứ chất độc mà hết thân mạng, nếu Ta chưa được tùy long cầu nguyện độ thoát chúng sanh ở biển khổ sanh tử; thì Ta trọn không vào lại thành Ca Tỳ La”(Phật Bản Hạnh Tập). Chư Thiên, các thần thủ hộ thành Ca Tỳ La Vệ đều đồng thanh xướng tụng: Đúng thế! Đúng thế! Đúng như Thái tử sở nguyện, sẽ thành tựu viên mãn! - Thái tử hoan hỷ tiếp lời: Ta chỉ có thể trở về Thành Ca Tỳ khi đã chứng đắc Cam Lộ Chánh pháp, đoạn dòng sanh tử phiền não, đạt quả vị tối thượng Chánh đẳng Chánh giác!

Tịnh cư chư thiên phóng đại quang minh soi rõ đường lớn cho Thái tử xuất gia. Dục giới chư Thiên trang nghiêm thân tướng, đi trước dẫn đường. Đại Phạm Thiên vương và quyến thuộc, Đao Lợi Thiên vương và thích chúng, Tam thập tam thiên quyến thuộc tả hữu hai bên Thái tử mà đi. Tứ đại Thiên vương trang sức châu thân cùng với vô lượng Càn thác bà, Cưu bàn trà, Long vương, Dạ xoa nghiêm tịnh anh lạc, bảo cái… đi trước dẫn đường cho Thái tử.

Hư không có muôn ngàn hương hoa do chư Thiên rải rắc cúng dường châu thân và bước đi của Thái tử.

Da Du Đà La (Yasodhara) thức giấc, nhìn quanh thấy chỉ có sự tĩnh lặng, cảm ứng mộng điều hôm trước. Tịnh Phạn vương được cấp báo, liền lệnh cho quan triều đình kiếm tìm Thái tử trở về yên vương tại vị. Song thiên chúng đã dùng thần lực ẩn khuất bóng hình Thái tử trên siêu phương (phát túc siêu phương, tâm hình dị tục… Luật Tỳ Ni nhật dụng) tìm cầu Chánh pháp.

Xa Nặc (Channeka), Kiền Trắc (Kandaka) đưa Thái tử đến thôn Cala bờ bên kia sông Anoma, dừng lại nghỉ chân, cũng là lúc bình minh ló dạng, chiếu sáng cảnh vật. Xa Nặc quỳ thưa: “Vì cơ duyên gì mà Ngài từ bỏ kinh thành hoa lệ kia để về miền rừng núi này?” - “Xa Nặc, người sinh cùng ngày với ta, nên biết:

• Ta vứt bỏ Thánh Vương, chẳng đem theo tài vật nào khác, thì sợ hãi gì?

• Ta chỉ cầu Giải Thoát, lìa xa ràng buộc.

• Ngôi vua mới đáng sợ.

Tâm ý ta đã quyết xuất gia. Ta nay cắt bỏ thân yêu lại, ngươi nay mau đem Kiền Trắc về (Phật Bản Hạnh Tập). Ta sẽ thành Vô lượng Chánh đẳng Chánh giác!”

Xa Nặc nghe xong, thầm nghĩ: “Nội dung tiên tri của A Tư Đà chỉ riêng Thích chủng biết, nay tại sao Thái tử lại hay?” - Đang băn khoăn thì Thái tử Tất Đạt Đa tiếp lời, xác quyết: Từ khi ta nhập mẫu thai, mọi việc xảy ra ta đều nhớ giữ, chư Thiên cũng đã nói rằng Thái tử mau chóng xuất gia. Nhất định đắc đạo Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, quay xe Chánh pháp. Ta thà lấy dao cắt thân thịt, ăn chất độc, nhảy vào đống lửa lớn, gieo mình từ núi cao xuống… nếu ta chưa được Pháp Viễn ly tử sanh mà trở về Kinh thành. Ngũ dục cảnh giới thế gian đều vô thường, chẳng tồn tại lâu dài; đều là những pháp phá hoại thân tâm thanh tịnh chúng ta… “Này Xa Nặc, ta giao ngươi chuỗi ngọc Mani về dâng phụ vương ta, chí thành đảnh lễ, thưa rằng: Ngài nên bớt sầu khổ vì việc chia ly này. Thái tử không bị Người lừa dối. Thái tử không có tâm sân hận, cũng không phải đi tìm của cải, phong lộc, lại càng không cầu mong lên Trời! Thái tử XUẤT GIA chỉ vì…

- Thấy chúng sanh ở đường bất chánh, mê hoặc, vọng tà…

- Muốn làm quang minh, đoạn trừ pháp chấp sanh tử.

- Cầu an lạc cho thế gian; biết rõ và thoát khỏi sầu não.

- Muốn đứt hạnh hữu lậu, vô thường…

Xa Nặc, ngươi phải xa bỏ biệt ly khổ. Chúng sanh có sanh già, có biệt ly, có tâm ái trược, nhiễm hoặc từ trong thai dưỡng. Hội họp ắt phải biệt ly:

               Ví như cây lớn nhiều chim đậu,

               Đều từ các phương lại đỡ nghỉ.

               Hôm sau bay đi các nơi khác,

               Chúng sanh ly biệt cũng như thế!

               Cũng như mùa hạ đùn mây lớn,

               Tạm tụ rồi lại tán ngay.

               Chúng sanh biệt ly pháp như thế,

               Chốc lại tụ họp, lại phân ly!

(Kinh Phật Bản Hạnh Tập)

Xa Nặc, Kiền Trắc đều bi ai. Tân vương (Thái tử) đưa tay phải nhẹ nhàng xoa đầu Kiền Trắc phân giải: “Từ nay, về thành tự ăn tự uống; đưa tiễn đến đây là tối hậu! Đường lớn ta đi, đã được Ngươi giúp đoạn mở đầu! Ngươi chớ sầu khổ! Sau khi Chứng Pháp Cam Lộ quả vị, Ta sẽ trở về báo đáp cho Ngươi”.

Xa Nặc, ngũ dục luôn nhiễu loạn thân tâm, vương vị cũng thế, hoạn khổ bức bách trăm bề, trên dưới vây quanh. Thà ở chốn dân dã này mà tình ý luôn vui cùng chim bay thú chạy; độc khởi độc hành; xa lìa dục lạc mong manh, hạn định. Ta vui lắm nơi đây! Hãy tùy hỷ với ta, chẳng nên chướng ngại. Lúc trở về kinh thành, thưa với phụ vương, kế mẫu (Mahapajatigotami) ta rằng: “Vì muốn chứng Vô thượng Bồ đề mà phải chịu sự ly biệt này! Thân ta tạm xa kinh thành, Phụ vương, Kế mẫu, Thê nhi, Thích chủng để lên đường làm Hạnh Đại Xuất Gia” trước là vì những đó, sau là vì chúng sanh đang mãi đắm chìm trong dục lạc vô minh, Ta muốn giải thoát họ, cứu giúp họ. Hiếu hạnh của ta đặt lên trên những ràng buộc gia đình bé nhỏ. Mai sau sẽ đáp hiếu cho tất cả. Tâm ý Ta trở về giúp nhận chân khổ đau và cách diệt trừ đau khổ. Cùng đi trên đường Bát Chánh đến quả vị Giải thoát, an lạc lâu dài!

Xa Nặc: “Thưa ngài, con đã hiểu. Chúng con sẽ trở về Kinh thành Ca Tỳ La”.

Thái tử (Tân vương) tháo bỏ châu báu trang nghiêm thân sức, nhờ Xa Nặc đem về cho quyến thuộc. Hãy đảnh lễ họ và thưa rằng: “Ta nay tạm xa thâm ân, đi tìm Đạo Vô thượng Bồ đề. Đắc quả Ta sẽ về phụng kiến đáp đền!”

Thái tử tuốt gươm tự cắt tóc, cạo râu. Tóc chừa cao độ hai lóng tay; chúng tự xoắn vào nhau và xoáy sang phải, nằm sát trên da đầu. Ngài cầm nắm tóc vừa cắt trên tay lập nguyện: “Nếu thành bậc Chánh đẳng Chánh giác thì nắm tóc ở hư không. Ngược lại, sẽ rơi xuống đất”. Ngài vung nắm tóc lên, và thật phi thường, tóc vút cao lơ lửng trên không. Vua Đế Thích (Sakka) lấy làm hi hữu, vui mừng nâng tóc, không cho rơi xuống đất. Sakka còn dùng hộp ngọc thiên y cung kính đặt nắm tóc ấy vào hộp, đem lên tôn trí ở bảo tháp Culamani trên cung trời Tam thập tam thiên.

Đại Phạm Thiên Brahma Ghatikara pháp hữu tiền kiếp với Thái tử (Tân vương) thời Đức Phật Kassapa biết Thái tử xuất gia nên đem 6 món nhật dụng của người xuất gia làm sa môn: Tam y, bình bát, dao cạo, kim chỉ, thắt lưng và đồ lọc nước đến dâng cúng Ngài. Thái tử hoan hỷ tiếp nhận, liền trao đổi áo Cathia vốn có giá trị trăm ngàn vàng cho người thợ săn. Tịnh cư thiên nhận lấy Cathia nhanh chóng trở về hư không. Tất Đạt Đa (Sidhartha) khoác áo cà sa, vừa cạo bỏ râu tóc, hình dung cải biến đoan chính, tự tại: “Ta nay mới là CHÂN XUẤT GIA, ĐẠI QUANG MINH, ĐẠI AN LẠC!”

Ung dung, an lac, độc nhất vô song với áo vàng, chân đất, đầu trần, trì bình nhật dụng, hướng Bạt Già Bà tiên nhân cất bước.

Xa Nặc đảnh lễ, nhiễu ba vòng quanh Sidhartha rồi cùng Kiền Trắc trở về Ca Tỳ La Vệ (Kapilavatthu) mãi 8 ngày sau mới đến (Tài liệu khác: Kiền Trắc không chịu nổi sự biệt ly nên quỵ chết tại đây, thác sinh về cõi trời Đao Lợi Tavatims).

Nhạt nhòa trong tâm tưởng bi ai, hi hữu với bao diễn biến thâm diệu, siêu tuyệt tự hào vừa qua: hình bóng Người rực sáng 10 phương; vừa gần (trong cõi nhớ) lại vừa xa (bước đăng trình: Bạt Già Bà, Di Đa La Ma, Thiết Ma, Ma Na Bà… là những tiên nhân tụ lạc tại Đạo tràng cùng với A La Lã họ Cam La Thị thuộc quốc thành Tỳ Xá Ly). Thái tử Sidhartha đến tham vấn tiên đạo.

Ra khỏi nhà. Nhà gì? Nó ở đâu? Hành trình như thế nào? Có người thân tướng vẫn ở trong “nhà thế tục” mà tâm ý họ đã như đang “phát túc siêu phương” vì họ đã làm chủ được mình; làm chủ được ngũ dục uế trược (và vì họ là người theo Phật Thích Ca Mâu Ni). Họ an lạc, như nhiên, cộng sinh thật vinh quang vĩ đại như ánh quang nhật nguyệt.

“Thị chư Pháp không tướng, bất sanh bất diệt, bất cấu bất tịnh” (Bát nhã) đây là “cái nhìn” vô trước, “quán chiếu” ta vẫn thấy “hành trạng xuất gia” phải “đi” như thế, vì ta đâu phải “thánh nhân”. Mà sao lại không là “nhân thánh”! Bồ tát Hộ Minh (Sataketu) đã thị hiện Đản sanh làm Tân vương Thái tử Tất Đạt Đa (Sidhartha) và tiếp nguyện minh chứng XUẤT GIA. Nhiên hậu để cảm nhận Ngài đã làm một việc mà không có nhiều người khác làm được! Còn ta, ta quyết tâm đi trọn đường! Ngõ hầu “dụng báo tứ ân” và “bạt tế tam hữu” (Linh Hựu - quy sơn cảnh sách) từ hành trang “nội cần khắc niệm chi công; ngoại hoằng bất tranh chi đức” của NGƯỜI XUẤT GIA.

Buổi sơ nguyện “chấn nhiếp ma quân, Thiệu long thánh chủng”, ta gạt nước mắt lên đường “miến ly hương đảng, thế phát bẩm sư” (cảnh sách), thiếu vắng việc sớm hôm cúc cung “cam chỉ” với Phụ mẫu, “lục thân cố dĩ khí ly” (cảnh sách) ta thật sự XUẤT GIA làm người TÂM HÌNH DỊ TỤC. Với tâm nguyện TO LỚN kia, sao cho ngày mỗi thành tựu viên mãn, nở hoa thơm, kết trái lành, Không phụ những giọt nước mắt chia ly thuở nào tại hai bên bờ mê - ngộ!

Với ý nghĩa đặc trưng đó, XUẤT GIA trong CHÚNG TA đang dần HIỆN HỮU: Hệ lụy trần gian đã từng bước đoạn trừ, các não phiền đã khắc phục, biến thành chất liệu an lạc. Tương lai ba cõi tràn đầy dấu hiệu vượt thoát, vì ở nơi đây “chư ác mạc tác, chúng thiện phụng hành” (TƯỚNG) và đã “Tự Tịnh kỳ ý” (TÁNH) từ lâu rồi!