TỔNG QUÁT MỘT THẾ KỶ GIỚI ĐÀN

 

I. Lược khảo thống kê

Như trên đã thuyết minh, để thành tựu một giới đàn, cần phải hội đủ 3 yếu tố: Đàn đầu, Giới sư và Giới tử. Từ đây sẽ hình thành 3 vị trí mà chứng tích là danh xưng pháp hiệu của các nhân vật đã có mặt để làm trọn chức năng của mình trong vị trí ấy. Đó là lịch sử đã được ghi chép lại của một giới đàn.

Thế kỷ 20, có thể nói là thế kỷ của đầy những sôi động và biến cố của lịch sử Việt Nam , trong ấy Phật giáo cũng là một trong những đối tượng nằm trong vòng xoáy lịch sử của dân tộc. Chúng ta có thể dễ dàng nghiên cứu điều này qua lịch sử giới đàn, đó là mạch sống, là sinh hoạt thực tiễn của Phật giáo Việt Nam, cùng thăng trầm theo những bước ngoặt của đất nước.

Khi vận hội đất nước thuận lợi phát triển, thì số lượng giới đàn được mở ra rầm rộ, chứng tỏ có nhiều người bước vào cửa thiền tu học, lúc ấy là nền móng đạo đức xã hội được phát triển. Nhưng khi đất nước gặp thời kỳ đen tối, thì việc tổ chức giới đàn cũng bị khó khăn, chứng tỏ nền đạo đức tâm linh cũng đang bị bóng mây vô minh che khuất ít nhiều. Tuy nhiên, ta thấy trải qua suốt 100 năm của thế kỷ 20, thì không năm nào mà giới đàn không được mở ra, đó là sự  minh chứng cho sức sống tâm linh, đạo đức phong hóa nước nhà vẫn luôn có nhịp sống tương tục, dù khi ấy dân tộc đang bị lầm than bởi ngoại xâm, bởi phong kiến, thực dân, đế quốc...

Tổng số giới đàn trong một thế kỷ theo như tác giả ghi nhận được qua bản liệt kê dưới đây là:

- Tổng số    806

- Có đầy đủ 3 vị trí (yếu tố)     319

- Có tìm được 2 vị trí     293

- Chỉ biết được 1 vị trí    194

Số bình quân của mỗi năm: 7-8 giới đàn.

Năm có số giới đàn cao nhất (10 trở lên):

1. Năm 1938                  19

 

2. Năm 1934                  17

3. Năm 1935                  17

4. Năm 1970                  17

 

5. Năm 1940                  16

6. Năm 1941                  16

7. Năm 1966                  16

6. Năm 1968                  16

7. Năm 1972                  16

                  

8. Năm 1961                  14

9. Năm 1933                  13

10. Năm 1939                13

11. Năm 1965                13

12. Năm 1950                12

13. Năm 1954                12

14. Năm 1957                12

15. Năm 1962                12

16. Năm 2000                12

 

17. Năm 1937                11

18. Năm 1942                11

19. Năm 1943                11

20. Năm 1944                11

21. Năm 1951                11

22. Năm 1999                11

Ở những chặng đường Phật giáo hanh thông và người tu phát triển, ta thấy giới đàn được tổ chức rầm rộ, cụ thể các năm cao nhất nằm trong 3 giai đoạn thịnh vượng ấy. Qua phác đồ liệt kê, ta thấy rõ những cao trào giới đàn đều nằm trong các phân đoạn lịch sử sau :

a) giai đoạn 1933-1945           (phong trào chấn hưng)

b) giai đoạn 1951-1970 (phong trào đa giáo phái)

c) giai đoạn 1975-2000 (phong trào thống nhất)

Trên đây là sự nhận định của tác giả chỉ có tính chất cá nhân khi làm thống kê về giới đàn suốt chặng đường một thế kỷ.

Hy vong rằng, những tư liệu này sẽ là cơ sở giúp ích chư tôn đức muốn tìm lại những dấu ấn của thầy tổ mình, hoặc biên soạn những hành trạng chư vị tiền nhân và cũng để các nhà nghiên cứu, chư tăng ni sinh các trường Phật học tìm hiểu về mảng hoạt động của giới xuất gia trong lịch sử của đạo Phật Việt Nam.

II. Bảng liệt kê tổng số

 BẢNG LIỆT KÊ TỔNG SỐ

THỜI GIAN	VỊ TRÍ  I	VỊ TRÍ II	VỊ TRÍ III	TỔNG SỐ	GHI CHÚ
1900		3	1	4
1901		1	2	3
1902	2	1		3
1903		1		1
1904	1	1	1	3
1905	2	2		4
1906	2	1		3
1907	2	2	1	5
1908		3		3
1909	2	1	1	4
1910	1	1	1	3
1911	1	1		2
1912	1			1
1913	2			2
1914	2	3		5
1915		3		3
1916	2	3		5
1917	1	1	3	5
1918	2	2		4
1919	1	5		6
1920	1		3	4
1921	1	6		7
1922	2	5	1	8
1923	2	3	1	6
1924	5	2	2	9
1925	1	8	1	10
1926	2	2	1	5
1927	4	5	1	10
1928	1	5	2	8
1929	1	6		7
1930	2	4	2	8
1931	2	3	4	9
1932	1	6		7
1933		11	2	13
1934	7	5	5	17
1935	3	9	5	17
1936	2	4	2	8
1937	3	7	1	11
1938	7	7	5	19
1939	2	10	1	13
1940	5	7	4	16
1941	4	11	1	16
1942	2	5	4	11
1943	3	5	3	11
1944	8	2	1	11
1945	4	5	1	10
1946	1	5	1	7
1947	1	2	1	4
1948		4	3	7
1949	3	3	2	8
1950	3	7	2	12
1951	2	4	5	11
1952	4	2	4	10
1953	0	2	3	5
1954	6	3	3	12
1955	4	3	2	9
1956	1	2	4	7
1957	2	4	6	12
1958	1	6	1	8
1959	2	4		6
1960		4	3	7
1961	4	1	9	14
1962	8		4	12
1963	4	3	3	10
1964	3	1	6	10
1965	4	3	6	13
1966	6	4	6	16
1967	3	3	3	9
1968	3	7	6	16
1969	2	1	5	8
1970	5	4	8	17
1971	5	3	2	10
1972	2	5	9	16
1973		2	6	8
1974	2	5	3	10
1975		1	5	6
1976	1	1	2	4
1977		1	1	2
1978	1		6	7
1979	2		2	4
1980	1	2	5	8
1981		1	6	7
1982	1		8	9
1983	1	1	2	4
1984			6	6
1985	1		2	3
1986	3		2	5
1987	1		3	4
1988		1	5	6
1989		1	3	4
1990		1	5	6
1991		2	5	7
1992		1	4	5
1993			9	9
1994			10	10
1995			8	8
1996			10	10
1997			5	5
1998		1	9	10
1999	2	1	8	11
2000		3	9	12
	194	293	319	806