NHỚ NHỮNG MÙA PHẬT ĐẢN TUỔI ĐÔI MƯƠI

 

DƯƠNG KINH THÀNH

 

 

Vẫn luôn là niềm tự hào và hãnh diện nhất mỗi khi nhớ về những mủa Phật đản rộn ràng, náo nức thời thanh niên tươi đẹp của anh em thanh niên Phật tử chúng tôi. Hình ảnh đó càng luôn sáng đẹp khi ngày nay bên kia triền dốc cuộc đời vẫn còn nhìn thấy các em đến chùa sinh hoạt, tu học trong một hình thái khác, cởi mở và rộng thoáng hơn.

Ngày đó, bắt đầu từ tuổi thơ Oanh Vũ tung tăng đến chùa hằng tuần cùng anh chị, và rồi thời gian cứ lớn khôn thêm khi đã được “cắt dây” (gọi theo cách vui khi đúng độ tuổi phải từ bỏ đồng phục Oanh Vũ bước lên ngành thiếu) để bước lên hàng thiếu niên oai dũng. Những năm tháng trong bộ đồng phục Gia đình Phật tử (GĐPT) thân thương bắt đầu từ đó để mạnh dạng thêm hơn trong tinh thần Bi-Trí-Dũng trong tu học, sinh hoạt và trực tiếp tham gia các hoạt động phụng sự đạo pháp một cách trực diện hơn. Với chí nguyện và tinh thần phục vụ dấn thân của tuổi trẻ, nhiều anh em cùng lứa và bản thân cá nhân mình được chư tôn lãnh đạo và các anh chị huynh trưởng đề xuất, biệt phái sang phát triển ngành Học sinh Phật tử (HSPT), một trong sáu Vụ vừa được thành lập trong Tổng vụ Thanh niên. Gần như đó là ngọn gió phát triển được thổi qua lồng ngực tuổi trẻ, ai cũng hang hái dốc hết tâm lực phô diễn kỷ năng chỉ vì lý tưởng phụng sự đạo pháp và dân tộc. Đó cũng là thời gian HSPT được phát triển rất nhiều trong các trường học và mỗi tự viện Phật giáo đều có một đơn vị sinh hoạt tu học. Phần anh em chúng tôi, sau nhiều khóa huấn luyện huynh trưởng lãnh đạo, nguyện vọng được về địa phương xây dựng và phát triển HSPT. Được đạo hữu Vụ Trưởng và quý vị trong Đặc ủy Thanh niên các cấp đồng thuận, chúng tôi về địa phương và phát triển nên Đoàn HSPT Mục Kiền Liên. Tuy ngành HSPT có đường lối sinh hoạt thoáng hơn các Vụ bạn, nhưng riêng đoàn chúng tôi thì vẫn luôn chủ trương chuyên sâu tính năng Phật học. Có lẽ nhờ vào nền tảng này mà trong những anh em còn lại hôm nay, dù không còn sinh hoạt như xưa, nhưng vẫn giữ được chất đạo thuần túy, thương yêu đạo pháp thiết tha.

Đến hôm nay, anh em chúng tôi vẫn còn luôn nể phục các bậc tôn túc và anh chị huynh trưởng lãnh đạo Thanh Niên PG lúc ấy khi đã nhanh chóng và hết lòng ủng hộ việc thành lập một đơn vị HSPT tại trú xứ mà hướng phát triển nhắm chính một khu vực còn gọi là một “vùng trắng PG”, đó là khu vực Cây Bàng, Phường Thủ Thiêm mà phần đông anh em chúng tôi đều có gốc gác, sinh trưởng nơi đây. Khu vực này, được định thể từ Ngã Ba Caric xuống đến hết “đường nhiệt diện” (bây giờ là đoạn cuối đường Trần Não, sát bờ sông). Đó là con đường độc đạo ven bờ sông Sài Gòn, từ Caric đến đường nhiệt điện nói trên phải qua 4 cây cầu, bắt qua 4 con rạch chắn ngang; đó là cầu Ông Cậy, cầu Phao Năm, cầu Phao Chín, cầu Mười Một và cầu Mười Ba (gọi theo các phao neo tàu biển giữa dòng sông đối diện). Nơi này, chỉ một con đường như thế mà chưa có một ngôi chùa nào ngoài ngôi đền của người Bắc theo tín ngưỡng thờ mẫu và rất nhiều các ngôi miếu nhỏ lớn nằm trải đều dọc bờ sông. Điều này cũng dễ hiểu, bà con ngày xưa khi đến định cư và khai phá bán đảo Thủ Thiêm đều làm nghề sông nước, nên rất có niềm tin vào tín ngưỡng thờ Năm Bà Ngũ Hành, Bà Thiên Hậu, Bà Thủy Long v.v... Như vậy, anh em chúng tôi chẳng khác nào là những chiến binh đầu tiên, từng bước đem hình ảnh Phật giáo về tại địa phương mình để phát triển! Về ý nghĩa tích cực, Đoàn HSPT Mục Kiền Liên ra đời và có mặt với chủ đích ban đầu là như vậy, dù trong xu thế phát triển, các huynh trưởng, đoàn sinh của đoàn cũng từ nhiều địa phương khác nhau tụ họp và hình thành.

Khi mùa Phật đản 2507 – 1964 đang rạo rực và sáng tỏa huy hoàng bên kia bờ sông Sài Gòn, nơi mà đối với bà con bên này sông khoảng cách xa chưa hết một tầm nhìn, thế nhưng bên này vùng đất Thủ Thiêm vẫn như có vẻ thờ ơ, chỉ làm người bên lề đứng ngắm, dù vô hình trung đã được hưởng lợi rất nhiều từ mùa Phật đản năm ấy, vì cách một bờ sông là lễ đài huy hoàng, sáng đẹp mỗi lúc đêm về. Với những gia đình Phật tử có đến chùa lễ Phật thương xuyên, một phần trong sự thờ ơ đó còn là dư chấn của mùa pháp nạn năm trước chưa phai. Khi Đoàn HSPT Mục Kiền Liên có mặt với những nhân tố cốt cán cũng là con dân sinh ra và trưởng thành nơi đây, đã nhanh chóng tiếp cận và tạo nên tình cảm với những cư dân chung quanh.

Song hành với sự phát triển của Đoàn HSPT Mục Kiền Liên, là những tháng năm anh em chúng tôi còn góp sức gầy dựng các ban hộ niệm từng khu vực, tạo dần nếp sống đạo hạnh mỗi khi các gia đình người dân khi có hữu sự. Khi chưa có các vị Tăng Ni trực tiếp hướng dẫn và người dân còn bỡ ngỡ, lạ lẫm khi khuyến khích họ bước đến được với mái chùa. Làm điều đó, anh em chúng tôi nghĩ rằng đó là bước đệm cần thiết và hữu ích ban đầu trước khi thực hiện những ước mơ lớn khác tại địa phương. Xem ra để thực hiện được những việc tưởng nhỏ bé và bình thường như vậy, nhưng anh em Đoàn HSPT Mục Kiền Liên vẫn phải đánh đổi nhiều thứ, nhất là thời gian học tập, lao động để sinh sống. Tất nhiên, xen kẻ vào trong những khó khăn đó còn có cả những định kiến lẻ loi, gần như chống đối lại. Do đó, dường như anh em chúng tôi phải thực hiện như bằng nhiều lớp áo không mong muốn, thí dụ mạnh mẽ, trẻ trung là các sinh hoạt Thanh Niên PG, già dặn, cổ xưa, nghiêng phần lệch hướng tâm linh là các hoạt động hộ niệm, từ thiện địa phương; điều mà nhiều người có định kiến quên rằng đó cũng là một bước đi để tùy thuận chúng sanh vậy.

Nếu những mùa Vu lan, bà con đã từng bước, hăng hái đến chùa lễ Phật mà trước đó phần nhiều chỉ biết bày biện cúng cô hồn (bà con còn gọi là “cúng giựt dàn”), thì mỗi mùa Phật đản, nhất là từ những năm 1970 trở về sau, anh em chúng tôi còn tạo được nhiều hoạt động chào mừng khác bên cạnh nhiệm vụ của Tổng vụ và Ban đại diện PG địa phương giao phó như đi dán bích chương, khẩu hiệu Mừng Phật đản; Đoàn HSPT Mục Kiền Liên còn tạo thêm nhiều không khí hân hoan, chào mừng khác, như biểu diễn văn nghệ, thi biểu diễn công năng thủ công truyển thống, thi đua ghe chèo vớt hoa sen mừng Phật đản và đặc biệt nhất là công tác dựng huyền môn (còn gọi là cổng chào) từ cầu phao Năm lên đến ngã ba chợ An Khánh. Bên cạnh đó, còn thiết lập được hai lễ đài Phật đản, một ở phao Ba và một ở phao Một. Công việc này phải bắt đầu từ đầu tháng tư âm lịch, kịp làm lễ rước Phật đúng ngày khai kinh Phật đản mùng tám tháng tư âm lịch, để cùng các Phật tử từng cụm nơi đó và diễu hành đến chùa.

Giai đoạn đó, anh em chúng tôi có cùng một mơ ước là từng bước muốn gầy dựng nên mô hình như các khuôn hội của Phật giáo miền trung vậy. Tiếc rằng do phước báu anh em còn quá mỏng và năng lực hành trì chưa được nhiều, tâm đức chưa tròn vẹn nên các hoạt động, dù xuất phát từ tâm nguyện thiết tha cho cộng đồng, cũng chỉ dừng lại ở ngưỡng cố gắng đó mà thôi. Có chăng là một vùng trắng Phật giáo từ đó đã được bắt nhịp cùng sự phát triển và đi lên của Phật giáo. Và điều an ủi nhất với anh em Đoàn HSPT Mục Kiền Liên chúng tôi là vẫn còn đó mãi hoài những kỷ niệm đẹp, rất đẹp cả một thời thanh xuân, sớm biết hòa mình vào lý tưởng Phật giáo cao đẹp mà một quãng đời tươi trẻ của mình quả thật đã không uổng phí thời gian.

Tinh thần tuổi trẻ với mỗi mùa Phật đản đó anh em vẫn còn tiếp tục lưu giữ và thực hiện theo điều kiện, khả năng hiện nay, dù ai cũng đã lớn tuổi. Đó là vận động treo cờ, đèn kính mừng Phật đản hằng năm trong xóm ấp chung quanh mình ở.

Hiện giờ, nơi chất chứa nhiều kỷ niệm, hình ảnh rất đẹp của Đoàn HSPT Mục Kiên Liên, và cũng là nơi chôn nhau cắt rún của chính anh em, đã trở thành nơi quy hoạch tổng thể bán đảo Thủ Thiêm, nơi có bờ sông Sài Gòn với những chiếc ghe xuồng chở nặng tuổi thơ và chí nguyện tâm lành ngày xưa; nơi mà sáng sớm ngày Phật đản đáng nhớ PL 2507 – 1963, ai cũng xôn xao đi nhặt từng đóa hoa sen bằng nhựa mà đêm hôm trước Ban Tổ chức lễ Phật đản đã thả hoa đăng, sáng ngời cả một vùng sông nước Thủ Thiêm. Mùa Phật đản ghi dấu ấn thật đậm trong cuộc đời mình để chuẩn bị làm hành trang cất bước phụng sự Đạo pháp và Dân tộc mãi về sau này. Dù hiện tại anh chị em cựu huynh trưởng, đoàn sinh Đoàn HSPT Mục Kiền Liên đã ly tán tứ phương nhưng vẫn tìm đến nhau mỗi khi có thể, còn lại mấy người hay đã xa vắng theo định luật vô thường, tất cả vẫn còn đó một tinh thần Phật đản bất diệt, và năm vừa qua đã cùng ngồi lại chia sẻ chiếc bánh sinh nhật tròn 50 năm của Đoàn.

Mùa Phật đản 2568 – 2024