THI ĐÀN MAI LÂM

 

TRẦN ĐÌNH SƠN

 

Hòa thượng Hiếu Quang

 

Mai Lâm là một thi đàn nổi tiếng ở cố đô Huế thời cận đại. Đàn chủ là thi ông Dạ Sĩ Thiện Trí trú trì chùa Hiếu Quang. Đại sư là một trong mười vị tăng sĩ ưu tú được sơn môn Tăng già Huế chọn gởi vào theo học với Hòa thượng Phước Huệ tại tổ đình Thập Tháp - Bình Định, nhằm chuẩn bị làm rường cột cho phong trào chấn hưng Phật giáo Việt Nam.

Đặc biệt, đại sư Thiện Trí chuyên sâu kinh tạng Hán văn, am tường khoa phạm lễ nhạc thiền môn và để lại di cảo phong phú các thể loại thơ văn, ca Huế.

Tôi có nhân duyên làm bạn đồng song với thầy Quang Nhuận, thị giả của Ôn Hiếu Quang (đại sư Thiện Trí), nên thuở niên thiếu thường lên chùa. Lâu ngày Ôn thấy tôi còn phảng phất chút phong thái người xưa nên đặc cách cho ngồi hầu chuyện thơ văn…

 

Bài thơ của Hòa thượng Hiếu Quang viết tặng Hòa thượng Trí Quang lúc ngài tuyệt thực vào năm 1966

 

Sau năm 1975, một dịp về thăm quê nhà, tôi lên chùa vấn an Ôn và thăm thầy Quang Nhuận. Đi qua sân vườn trước điện Phật nhìn thấy hoa cảnh xác xơ, vắng vẻ. Bước vào nhà khách gặp dì vãi già đang ngồi vá áo. Hỏi thăm, dì cho biết thầy Quang Nhuận cùng đi làm ruộng tăng gia sản xuất với các thầy bên chùa Báo Quốc, còn Ôn thì đang ngồi xem kinh trên nhà tăng.

Tôi lên tịnh thất vái chào vấn an xong, Ôn hoan hỷ bảo ngồi xuống uống trà để Ôn hỏi vài chuyện. Hết chuyện đạo đến chuyện đời đổi thay trong xứ Sài Gòn, vui chuyện Ôn đọc vài bài thơ mới làm cho nghe. Nay tôi trích lục lại di cảo để tưởng niệm phong thái tao nhã của một bậc cao tăng thời cũ.

1. TUỔI GIÀ

Tuổi già lẩm cẩm chịu rằng hư,

Hay giỏi làm chi với buổi chừ

Ăn nói khù khờ nghe họ bực

Vui chơi biếng nhác thấy mình  dư

Người quen trước mặt nhìn ngơ ngẩn

Vật nắm trong tay kiếm mệt đừ

Theo lẽ vô thường là phải rứa

Bà con những tưởng tớ đang cừ.

Dạ Sĩ     

2. CHƠI CHỮ

Cái nghề chơi chữ cũng hay thay

Lao động làm thơ lụn tháng ngày

Thảo luận văn từ quên mỏi miệng

Điểm tô nghệ thuật chẳng rời tay

Cãi nhau vài nét la khàn cổ

Thích ý đôi câu sướng chững mày

Thú vị như mình đâu dễ có

Cứ vui hoài kẻ trả người vay.

Dạ Sĩ

3. ĐỒNG BÓNG

Yêu quái ốp đồng nhảy đó a?

Nương cây ẩn bóng nhát người ta

Ra oai hầm hét ông, cô, cậu

Giả giọng linh thiêng cố, mệ, bà

Xác lính chân hầu cheo cái nộm

Bùa hay phép lạ nực mùi ma

Bày nhiều chuyện nhảm gieo tà khí

Cám dỗ lương dân thủ lợi mà.

Dạ Sĩ                                                         

Hầu chuyện Ôn Hiếu Quang xong, tôi bái biệt xin về. Đi ra khỏi chùa mà lòng cứ băn khoăn vì không gặp được thầy Quang Nhuận, miệng lẩm nhẩm cảm tác bốn câu:

Hiếu Quang chùa cũ trở về đây

Xơ xác sân hoa vắng bóng Thầy

Hỏi thím vãi già ngồi vá áo

Thưa rằng Thầy bận việc trồng cây.